علی اردشیر لاریجانی، رئیس دوره هشتم مجلس
متولد ۱۳ خرداد ۱۳۳۶ نجف (عراق)
نماینده اول قم در انتخابات مجلس نهم
مورد حمایت جبهه متحد اصولگرایان
علی لاریجانی، سابقه سیاسی مشخص تری نسبت به رقیب اصلی خود برای در اختیار گرفتن کرسی ریاست مجلس نهم دارد.
او یکی از شخصیت های محافظه کار و از افراد نزدیک به آیت الله خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی محسوب می شود.
آقای لاریجانی، داماد مرتضی مطهری، از نظریه پردازان جمهوری اسلامی است که در ماه های اول انقلاب هدف سوء قصد قرار گرفت و کشته شد.
او فرزند آیت الله حاج میرزا هاشم آملی، از مراجع تقلید سابق است و در شهر نجف، عراق، متولد شده است.
رئیس مجلس چگونه انتخاب می شود؟
در روز افتتاح، ریاست مجلس با مسن ترین فردی است که در جریان برگزاری انتخابات رای آورده اما بلافاصله پس از طی شدن روند قانونی آغاز به کار مجلس، رئیس و اعضای هیأت رئیسه موقت مجلس، در انتخابات داخلی انتخاب و رای مخفی نمایندگان می شوند. پس از تایید اعتبار نامه تک تک نمایندگان، رای گیری برای انتخاب رئیس و اعضای هیات رئیسه دائم انجام میشود. هیات رئیسه مجلس برای یک سال انتخاب می شود و انتخاب مجدد آنها برای دوره های متوالی منع قانونی ندارد.
آقای لاریجانی فارغ التحصیل رشته ریاضیات از دانشگاه صنعتی شریف است و از دانشگاه تهران نیز مدرک دکترا در فلسفه غرب را دریافت کرده است.
او یکی از وزرای فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت اکبر هاشمی رفسنجانی بود که پس از استعفای غیرمنتظره محمد خاتمی جانشین او شد.
آقای لاریجانی در میانه دوران وزارت با حکم آیت الله خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی، برای دو دوره ۵ ساله پیاپی رئیس سازمان صداوسیما شد.
پس از پایان دوران ریاست ده ساله بر رادیو و تلویزیون دولتی ایران، آقای لاریجانی نامزدی ناکامانه ای در نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری داشت.
محمود احمدی نژاد، که در همین دوره به ریاست جمهوری برگزیده شده بود، آقای لاریجانی را دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران و مسئول پرونده اتمی ایران کرد.
با بروز اختلاف میان رئیس جمهور و دبیر شورا، بر سر نحوه مدیریت پرونده اتمی، آقای لاریجانی از سمت خود کناره گرفت هرچند که به عنوان یکی از نمایندگان رهبر ایران در شورای عالی امنیت ملی باقی ماند.
او چندی بعد با نزدیک شدن به زمان برگزاری هشتمین دوره انتخابات مجلس، از شهر قم نامزد شد.
با پیروزی آقای لاریجانی در رقابت های انتخاباتی، او توانست حمایت اکثریت نمایندگان مجلس را برای ریاست به دست آورد.
فراکسیون موسوم به اصولگرایان، که اکثریت قابل توجه کرسی های مجلس هشتم را در اختیار داشت، در جلسه ای بر سر نامزدی علی لاریجانی برای تصدی ریاست مجلس به توافق رسیده بودند.
غلامعلی حداد عادل، رئیس مجلس هفتم، دیگر نامزد احتمالی اصولگرایان برای تصدی سمت ریاست مجلس هشتم بود اما با تفاوت چشمگیری در آرا، از آقای لاریجانی شکست خورد.
علی لاریجانی هشتم خرداد ۱۳۸۷ یک روز پس از برگزاری مراسم افتتاحیه دوره هشتم مجلس شورای اسلامی، با کسب ۲۳۲ رای از مجموع ۲۶۳ رای نمایندگان حاضر، به ریاست موقت مجلس انتخاب شد اما در انتخاب هیات دائم هم کامیاب بود و برای چهار سال پیاپی این جایگاه را حفظ کرد.
نخستین نطق آقای لاریجانی به عنوان رئیس مجلس هشتم، هشدار به آژانس بین المللی انرژی اتمی نسبت به نحوه برخورد با پرونده اتمی ایران بود.
دیگر سمت های آقای لاریجانی در سی و پنج سالی که از عمر نظام جمهوری اسلامی ایران می گذرد شامل عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام و شورای عالی انقلاب فرهنگی بوده است.
برادران دیگر آقای لاریجانی، محمد جواد (معاون پیشینوزارت امور خارجه، نماینده پیشین مجلس و در حال حاضر مشاور بین الملل رئیس قوه قضائیه) صادق (حاضر رئیس قوه قضائیه) و باقر (معاون پیشین وزارت بهداشت) نیز سمت های مهمی را در تشکیلات دولتی، پارلمانی و آموزشی جمهوری اسلامی برعهده داشته اند و دارند.
مجلس شورای اسلامی در طول ریاست چهار ساله آقای لاریجانی، اختلاف نظرهای متعددی با دولت محمود احمدی نژاد بر سر تصویب لوایح و طرح ها از جمله بر سر لایجه بودجه و لایحه هدفمند سازی یارانه ها داشته است.
در برخی موارد با تاخیر ابلاغ قوانین از سوی رئیس جمهور، رئیس مجلس آن را به دستگاه های اجرایی ابلاغ کرد که این موضوع مخالفت جدی دولت را در پی داشت.
محمود احمدی نژاد، مجلس را متهم می کند که در جریان نظارت بر عملکرد قوای سه گانه " پای خود را فراتر از قانون" می گذارد.
در برابر، علی لاریجانی، رئیس مجلس هشتم هم رئیس جمهور را به تخلف قانونی متهم می کند.
آقای لاریجانی در جریان اعتراضات به نتایج دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، از سوی برخی از منتقدانش با عنوان "ساکتین فتنه" یاد می شد.
"خواص ساکت" اصطلاحی است که آیت الله علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی در جریان اعتراضات مردمی به نتایج انتخابات ریاست جمهوری درباره کسانی به کار می برد که موضع صریحی درباره رهبران مخالف دولت نگرفتند.
آقای لاریجانی پس از فروکش کردن اعتراضات، گزارش ها مبنی بر فرستادن پیام تبریک برای پیروزی میرحسین موسوی را رد کرد اما پیش از آن دفتر رئیس مجلس، دستگیری فرزند آقای لاریجانی در اعتراضات خیابانی را قاطعانه تکذیب کرده بود.