قاسمی از کشورهای جبران کننده کاهش صادرات نفتی ایران به اوپک شکایت کرده است
وزیر نفت ایران ضمن تشریح شرایط صنعت نفت از جمله تاثیر تحریم های بین المللی، گفته است که جمهوری اسلامی به اقدام برخی اعضای اوپک در افزایش تولید نفت اعتراض کرده است.
همزمان با پایان هفدهمین نمایشگاه نفت و گاز ایران در روز جمعه، ۱ اردیبهشت (۲۰ آوریل)، خبرگزاری فارس متن سخنان رستم قاسمی، وزیر نفت را منتشر کرد که در آن، گفته است که "تجارت نفت یک تجارت آزاد است و ما نیز به عنوان عضو اوپک حق داریم به دیگر اعضا به دلیل تولید بیش از سقف تعیین شده، اعتراض کنیم."
گفته می شود که بعضی از اعضای اوپک از جمله عربستان سعودی، به منظور جبران کاهش صادرات نفت ایران، به افزایش تولید دست زده اند و این باعث ناخرسندی ایران شده است.
آقای قاسمی گفته است که این موضوع به اطلاع رئیس اوپک رسیده است.
به گزارش منابع خبری، برخلاف سال های گذشته، در نمایشگاه نفت و گاز سال جاری تنها سه شرکت بزرگ غربی حضور داشتند.
در ماه های اخیر، گزارش هایی از دشواری بخش نفت و گاز ایران در انجام معاملات خارجی از جمله صادرات نفت و دریافت بهای نفت صادراتی انتشار یافته که ناشی از اقدام شماری از کشورهای غربی در تشدید تحریم تجاری و مالی علیه برنامه هسته ای ایران بوده است.
اتحادیه اروپا در ماه ژانویه تصمیم گرفت با گسترش تحریم های وضع شده علیه جمهوری اسلامی، خرید نفت ایران را از اول ماه ژوئیه به طور کامل متوقف کند.
در ماه فوریه سال جاری نیز دولت آمریکا اعلام کرد که بانک مرکزی ایران را مشمول تحریم قرار داده و در نتیجه، نه تنها ارتباط اشخاص حقیقی و حقوقی آمریکایی با این بانک غیرقانونی است، بلکه شرکت های غیرآمریکایی هم که از این تحریم تبعیت نکنند، در مبادلات تجاری با ایالات متحده با مشکل مواجه خواهند شد.
با تشدید تحریم های یکجانبه غرب علیه جمهوری اسلامی، در ماه های اخیر گزارش هایی از تصمیم برخی کشورهای غیراروپایی واردکننده نفت خام به کاهش یا قطع خرید نفت از ایران انتشار یافته است.
همچنین، گزازش شده است که برخی از خریداران نفت ایران به دلیل مشکلات بانکی، قادر به انتقال بهای نفت خریداری شده به این کشور نبوده اند و معاملات نفتی جمهوری اسلامی با آنها دچار اختلال شده است.
به گفته برخی ناظران، در حالیکه در گذشته تحریم های اقتصادی و تجاری علیه کشورهای مختلف به دلیل آمادگی بسیاری از موسسات بازرگانی برای فرار از تحریم، چندان موثر نبوده است، قطع ارتباط بانکی با ایران به معنی ناممکن بودن کسب عایدی از مبادلات تجاری و در نتیجه، عدم تمایل دو طرف به انجام این مبادلات بوده است.
تحریم بانک مرکزی ادامه بر تمامی مبادلات اقتصادی از جمله مبادلات نفتی تاثیری منفی گذاشته است
در حالیکه بهای نفت در بازارهای جهان رو به افزایش است، شماری از کشورهای صادرکننده نفت، به خصوص عربستان سعودی که بزرگترین صادرکننده نفت خام در جهان است، برای جایگزین کردن نفت صادراتی ایران و جلوگیری از کمبود در بازارهای جهانی اعلام آمادگی کرده اند.
اقدام این کشورها این خطر را که تحریم نفتی و بانکی جمهوری اسلامی ممکن است باعث "قحطی نفت" و بروز بحران در اقتصاد جهانی شود تا حدود زیادی خنثی کرده و می تواند بر کارآیی فشار اقتصادی بر ایران افزوده باشد.
ظاهرا سخنان آقای قاسمی در مورد تجاوز برخی از کشورهای صادرکننده از سهمیه بندی اوپک به اعلام آمادگی عربستان سعودی برای افزایش صادرات نفتی آن کشور ارتباط دارد.
'مسابقه مقاومت'
وزیر نفت ایران در عین حال نسبت به موفقیت عربستان در تامین نفت مورد نیاز بازارهای جهانی ابراز تردید کرده و گفته است: "به لحاظ فنی، عربستان و دیگر کشورها در حال تولید حداکثری نفت هستند و چنین کاری قابل دوام نیست."
به گزارش خبرگزاری فارس، وزیر نفت ایران در سخنان خود به گزارش های مربوط به اقدامات ایران برای مقابله به مثل با تحریم نفتی اتحادیه اروپا هم پرداخت و گفت که جمهوری اسلامی تا کنون صدور نفت به بریتانیا و فرانسه را رسما قطع کرده و با تکذیب اخبار توقف صادرات نفت به یونان و اسپانیا، گفت "صادرات نفت به سایر کشورها ادامه دارد."
وی در عین حال تایید کرد که وصول پول حاصله از فروش نفت به خارج به دلیل تحریم بانکی، با مشکل مواجه شده و گفت که در این زمینه "منتظر خبرهای آینده هستیم و نحوه برخورد اروپا با ایران، در رابطه با فروش نفت به اروپا، تاثیر دارد."
سئوال اصلی این است که صادرات نفتی ایران برای این کشور مهمتر است و یا کشورهای غربی
وزیر نفت ایران گفت که یونان در حال حاضر با دشواری در پرداخت پول نفت مواجه است و فروش نفت به شرکت شل هم به دلیل بدهی های این شرکت، متوقف شده اما طرف های خارجی می کوشند مشکلات پرداخت نفتی را حل و فصل کنند.
آقای قاسمی ادامه تحریم نفتی ایران توسط کشورهای دیگر را ناممکن دانست و با ابراز امیدواری به نتیجه بخش بودن دور جدید مذاکرات هسته ای، گفت: "در صورتی که تحریم نفتی علیه ایران لغو نشود، همان طور که در چند ماه اخیر و با اعلام تحریم نفتی شاهد آن بوده ایم، بازار جهانی نفت به شدت تحت تاثیر قرار خواهد گرفت و این موضوع بر تامین امنیت آینده بازار انرژی تاثیر گذار خواهد بود."
به گفته کارشناسان، با توجه به کاهش فصلی تقاضای جهانی برای نفت خام در ماه های آینده، افزایش تولید برخی صادرکنندگان نفت و تصمیم کشورهای بزرگ در استفاده از ذخایر استراتژیک نفتی، تحریم نفتی و بانکی ایران به نوعی زورآزمایی و "مسابقه مقاومت" بین این کشور و کشورهای عمده غربی مبدل شده است.
در شرایط کنونی، میزان صادرات نفت ایران در حدی نیست که حتی توقف کامل آن بتواند تاثیری ویرانگر بر اقتصاد کشورهای مصرف کننده داشته باشد و این کشورها، که در گذشته توقف صادرات نفت کشورهایی مانند لیبی و عراق را پشت سر گذاشته اند، احتمالا قادرند مدتی را بدون نفت ایران به سر برند.
در عین حال، تداوم چنین وضعیتی در بلند مدت می تواند باعث سرعت گرفتن روند افزایش بهای نفت شود و روند شکننده رشد اقتصاد جهانی را با مانع مواجه کند.
در همانحال، کسب عواید نفتی برای ادامه حیات اقتصاد جمهوری اسلامی ضرورت کامل دارد و حتی بخش صادرات غیرنفتی نیز برای تامین مواد اولیه مورد نیاز، تا حدود زیادی وابسته به این عواید است.
گذشته از این، وابستگی ایران به واردات در دو یا سه دهه گذشته بیشتر شده، و به خصوص در چند سال اخیر، بخش عمده ای از کالاهایی مورد نیاز کشور از طریق واردات تامین شده است.
به همین دلیل، توقف یا کاهشی عمده در درآمدهای نفتی می تواند تاثیری پیش بینی نشده بر فعالیت های مختلف اقتصادی، از جمله طرح های دولتی در زمینه های گوناگون، از جمله دفاعی و هسته ای داشته باشد و ممکن است حتی به بروز بحران های اجتماعی منجر شود.
هفته گذشته، جلسه مذاکرات هسته ای ایران و گروه ۱+۵ در استانبول ترکیه برگزار شد و بر خلاف دور قبلی مذاکرات در بیش از یک سال پیش، دو طرف با ابراز خوشبینی نسبت به نتیجه بخش بودن مذاکرات، از برگزاری اجلاس بعدی در بغداد در ماه آینده خبر دادند.